Rozmiar: 15909 bajtów

- 259 -

1226 Februar 15, Oppeln.


Herzog Kasimir von Oppeln erneuert das Privileg für Kostenthal vom Vorjahre (oben Nr. 254), spricht jedoch dem Abt von Leubus ein Drittel der Hochgerichtsbußen zu.


Or. dep. Breslau St.A. Rep. 91 Nr. 38 (A). Büsching Nr. 38; Mal. 3, Nr. 319. - SR 302.
Die Urkunde wurde von Wattenbach (Z. 2, S. 43 Anm. 1 und CDS 2, 8. XI), von Grünhagen in den Regesten, von Schulte (Z. 39, S. 290 und Z. 42, S. 275) und anderen für sehr verdächtig oder gefälscht erklärt. Da sie jedoch in zeitgemäßer Buchschrift geschrieben und einwandfrei besiegelt ist, handelt es sich um eine authentische Neuausfertigung von Nr. 254, die dadurch veranlaßt wurde, daß es dem Abt von Leubus gelang, sich ein Drittel der Hochgerichtsbußen zuerkennen zu lassen. Auch die Gewährung der Steuerfreiheit wurde an einer Stelle präziser gefaßt: perpetualiter volumus statt quantum ad nos volumus. Die Abhängigkeit von der Vorlage ist durch Petitsatz hervorgehoben. Wie wichtig man die Angelegenheit nahm, zeigt die stattliche Zeugenreihe. Im Rahmen des Ausgleichs von 1235 überließ Kloster Leubus Kostenthal an den Bischof (SR 479: contulit in manus episcopi villam Gozcetino); damals blieb die Neuausfertigung offenbar im Klosterarchiv zurück, da die Regelung der Neuverteilung der Gerichtsbußen zugunsten des Abtes für den Bischof kein Interesse besaß. Sie hatte freilich auch für die Leubuser Mönche ihren Wert verloren und wurde daher in das älteste Kopialbuch des Klosters nicht aufgenommen. Hingegen dürfte das Privileg Kasimirs von 1225 (Nr. 254) dem Bischof übergeben worden sein, woraus sich die Überlieferung im Liber Niger, dem Kopialbuch des Bistums, erklärt. - Auffällig ist es, daß der vom rechtlichen Standpunkt aus an der Privilegierung unbeteiligte Bischof Lorenz von Breslau die Urkunde mit besiegelt hat.


In nomine domini Iesv Christi amen. Kasimirus dei gratia dux de Opol presentibus et futuris presens scriptum audituris in vere salutis auctore salutem. Quoniam multorum avaricia seu perfidia corrumpi solent ea, que a quibusdam statuuntur, nos, ne nostris statutis similia contingant, providere volentes per presens scriptum intimamus tam modernis temporis nostri quam sequacibus nostris, quod anno gratie M°CC°XXI°, X° kal. decembris circuivimus hereditatem oum baronibus nostris nomine Gossintin, quam comes Stogneuus in presencia nostri et baronum nostrorum sollempniter obtulit in manus domini G(untheri) abbatis de Lubens conferens eam pro remedio anime sue beate Marie in Lubens presentibus capellanis nostris Sebastiane cancellario, Martino Scemnizc, Eustachio, Manico et nobilibus nostris Iazckone, Nazzlao, Woytech, Grimizlao, Stephano pluribusque aliis. Preterea de peticione iam dicti abbatis indulsimus postmodum anno domini M°CC°XXV°, III° kal. decenbris pro remissione peccaminum nostrorum colonis Teutonicis in iam dicta villa Gossintin omnem libertatem Teutonicorum, sicut est in villa nostra Bela, eximendo eos ab omni iure Polonico ut est de poduuodis et preuuodis et vestigiis fugitivorum indagandis et his similibus, que a iure Teutonico sunt aliena. Insuper concessimus eisdem colonis carnificem unum, pistorem unum, tabernarium unum ab omni exactione et inquietatione liberos. A collectis nichilominus seu peticionibus, que in quibusdam terris generaliter ad omnes fiunt, perpetualiter volumus, ut sint immunes sepedicti coloni. De expeditionibus similiter extra terram. Infra vero, ut iuris est, pro communi defensione terre, ut eo validius hostilis incursio reprimatur, tenentur fore obligati. De iudiciis autem hec erit lex, ut de percussione et contencione et simplici vulnere non ad mortem nullum ad advocatum vel iudicem nostrum habeant respectum, sed iudicium inter se habeant. Auferimus namque omnem potestatem iudicibus nostris iudicandi in iam dicta villa preter iudicium capitis, quod ad nos respiciet. Quod iudicium videlicet capitis et mortis absolute iudici nostro in Bela exequendum committimus una eum sculteto eiusdem ville. Si vero placatio facienda fuerit de iam dicto iudicio capitis, una pars nobis cedet, altera abbati, tercia sculteto de Gossintin. Hoc autem iudicium in sepe fata villa Gossintin est exercendum sive in Bela. Et quia per omnia iuri illo volunt esse subditi, quod est in Bela, statuimus, ut si quis Polonus pro quacumque causa quemquam ipsorum provocaverit, tali iudicio teneatur, secundum quod habitatores de Bela in huiusmodi causis iudicantur. Acta sunt hec in Opol, anno gratie M°CC°XXVI°, XV° kal. marcii, presente domino Laurentio Wratislaviensi episcopo, Sebastiane cancellario, Martine Zcemnizc, Reynoldo plebano de Opol, Nicolao capellano episcopi et Alberto capellano eiusdem episcopi. Sdezlaus etiam iudex huic negotio interfuit cum quibusdam militibus Preduorio, Grimizlao subiudice, Mathia nothario, Petro capellano cancellarii, Domazlao preposito de Rebnic et confratre eius Martino.

Zwei Siegel an Pergamentstreifen: 1. Herzog Kasimir von Oppeln, siehe Nr. 251; 2. Bischof Lorenz von Breslau, Typar E, thronender Bischof: + SIGILLV LAVRENTII WRATISLAVIEN EPI (Schultz S. 10 und Tafel 4, Nr. 29; Schulte Z. 42, S. 275 f.; Krahmer Z. 69, S. 14, die wohl mit Recht willkürlichen Gebrauch der Typare D und E nebeneinander annimmt).


Schlesisches Urkundenbuch, Herausgegeben von der Historischen Kommission für Schlesien, Zweiter Band: 1. Lieferung 971 - 1216, 1963; 2. Lieferung 1217 - 1230, 1968; 3. Lieferung Fälschungen und Register, 1971; Bearbeitet von Heinrich Appelt, Verlag Hermann Böhlaus Nachf., Wien-Köln-Graz


Zamknij okno - Schließe das Fenster


Rozmiar: 16572 bajtów